Często zdarza się, że zakupiony za pośrednictwem Internetu produkt nie odpowiada Twoim oczekiwaniom i chciałbyś go zwrócić. Czy wiesz jakie uprawnienia przysługują Ci jako konsumentowi i w jaki sposób je egzekwować?
Kim jest konsument ?
Zgodnie z art. 221 k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Definicję konsumenta zawiera także art. 2 pkt 1 dyrektywy 2011/83/UE. Dyrektywa definiuje konsumenta jako każdą osobę fizyczną, która w umowach objętych dyrektywą działa w celach niezwiązanych z działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą ani wykonywaniem wolnego zawodu. Chodzi tu więc o dokonywanie zwykłych zakupów, jak np. ubrań, sprzętu agd, mebli do codziennego użytku niezwiązanego z Twoją działalnością zarobkową.
Czym jest umowa zawarta na odległość?
Definicja umowy zwartej na odległość wynika z kolei z art. 2 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta. Zgodnie z powołanym przepisem, jest to umowa zawarta z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie. Typowym przykładem takiej umowy są zakupy dokonywane przez sklep internetowy, umowy zawierane za pośrednictwem wiadomości e-mail, poczty tradycyjnej czy telefonicznie. Istotne jest aby wszystkie etapy realizacji umowy – od złożenia oferty, przez negocjacje do jej podpisania – odbywały się za pośrednictwem tych środków.
Jakie uprawnienia posiada konsument w związku z zawarciem umowy na odległość ?
Uprawnienia konsumenta w związku z zawarciem umowy na odległość są bezpośrednio skorelowane z obowiązkami przedsiębiorcy. I tak, ustawa o prawach konsumenta nakłada na przedsiębiorcę liczne obowiązki, które szczegółowo wymienione są w rozdziale 3 ustawy. Warto wymienić tu najważniejsze, jak obowiązek informowania konsumenta w sposób jasny i zrozumiały o głównych celach świadczenia, sposobie porozumiewania się z konsumentem, danych identyfikujących przedsiębiorcę pod którymi konsument może szybko i efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą, adresie pod których konsument może składać reklamację, wszelkich kosztach związanych z zawarciem umowy, terminach zapłaty i wielu innych istotnych obowiązkach.
W kontekście niniejszego artykułu szczególnie istotny jest obowiązek przedsiębiorcy o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o prawach konsumenta, tj. obowiązek poinformowania konsumenta o sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy, a także wzorze formularza odstąpienia od umowy. Powyższe oznacza, że przedsiębiorca najpóźniej chwili wyrażenia przez Ciebie woli związania się umową musi pouczyć Cię w jaki sposób możesz skorzystać z prawa odstąpienia od umowy.
Zgodnie z art. 27 ustawy o prawach konsumenta możesz odstąpić od umowy zawartej na odległość w terminie 14 dni od jej zawarcia bez podania żadnej przyczyny i bez ponoszenia kosztów (z wyjątkiem sytuacji gdy wybrałeś sposób dostarczenia towaru inny niż najtańszy i zwykły sposób oferowany przez przedsiębiorcę, poniesienia tylko bezpośrednich kosztów zwrotu towaru – chyba że przedsiębiorca zgodzi się je ponieść lub nie poinformował Cię o obowiązku ich poniesienia, oraz na Twoje żądanie wykonanie usługi nastąpiło przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy). Nie musisz więc tłumaczyć sprzedawcy, dlaczego chcesz zwrócić produkt. Wystarczy że złożysz oświadczenie o odstąpieniu od umowy z zachowaniem ustawowego terminu. Oświadczenie takie możesz złożyć na pomocą formularza, który przedsiębiorca ma obowiązek Ci udostępnić. Nie jest to jednak wymagane. Ważne, aby z Twojego oświadczenia jednoznacznie wynikało, że masz wolę odstąpienia od umowy. Decydujący dla skuteczności oświadczenia, będzie moment jego wysłania do przedsiębiorcy. W razie ewentualnego sporu sądowego ciężar wykazania, że oświadczenie zostało złożone w ustawowym terminie spoczywa na konsumencie. Warto więc zachować dowód nadania takiego oświadczenia. Jednocześnie, w wypadku składania oświadczenia drogą elektroniczną na stronie internetowej przedsiębiorcy, tenże ma obowiązek niezwłocznie przesłać konsumentowi na trwałym nośniku potwierdzenie otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy.
W wypadku złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy uważana jest ona za niezawartą, a strony mają obowiązek zwrotu wszystkiego, co sobie świadczyły. Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznego, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania Twojego oświadczenia zwrotu wszystkich dokonanych przez Ciebie płatności, w tym kosztów dostarczenia towaru. Ty z kolei masz obowiązek odesłania towaru – również w terminie 14 dni (art. 34 ust.1 ustawy o prawach konsumenta).
Co w sytuacji gdy przedsiębiorca nie pouczy Cię o prawie do odstąpienia od umowy ?
Nie oznacza to, że tracisz uprawniania wynikające z ustawy o prawach konsumenta. W takim wypadku zastosowanie znajdzie art. 29 ustawy o prawach konsumenta, który stanowi, że jeżeli konsument nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia upływu terminu podstawowego. Jeżeli z kolei przedsiębiorca poinformuje Cię o prawie do odstąpienia od umowy przed wygaśnięciem dwunastomiesięcznego terminu, termin do złożenia oświadczenia wynosi14 dni od dnia udzielenia Ci tej informacji. Co istotne, jeśli przedsiębiorca nie poinformuje Cię o prawie do odstąpienia od umowy, zgodnie z art. 36 ustawy nie ponosisz żadnych kosztów świadczenia usług.
Jak wynika z powyższego, w obecnym stanie prawnym konsumentom przysługuje szereg uprawnień w związku z zawieraniem umów na odległość. Warto je znać – zwłaszcza w dzisiejszych czasach gdy normą staje się dokonywanie zakupów za pomocą środków porozumiewania się na odległość.
W razie pytań zapraszam do kontaktu.
Dodaj komentarz